Richard Thaler to laureat nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, Cass Sunstein to prawnik o ugruntowanej renomie. Nie jest to książka naukowa, bardziej przypomina wydawnictwo popularne. Ludzie mają dwa systemy reagowania szybki i wolny. Szybki dotyczy spraw, które nas zbytnio nie angażują. Myślimy szybko, automatycznie kiedy robimy sobie kawę, jedziemy samochodem czy wykonujemy proste prace. Wolny system myślenia angażowany jest wtedy, gdy musimy dokonać jakiegoś obliczenia, skomplikowanej operacji myślowej czy np. kupna domu. W związku z takim duo-systemem, zwykli ludzie /w przeciwieństwie do Idealnych Ekonów/ popełniają wiele błędów poznawczych. Takie przypadki opisują nam autorzy książki „Impuls” ( dosyć głupie i proste, jak patrzymy na nie z boku). Często w procesach, kiedy powinniśmy użyć systemu drugiego, czyli chwilę się zastanowić i przemyśleć nasze działanie, używamy systemu szybkiego i popełniamy błędy. Nie dokonujemy wyborów, które są dla nas dobre, optymalne.
Thaler z Sunsteinem proponują rozwiązanie, które nazywają teorią szturchnięcia, to „libertariański paternalizm”. Libertariański, czyli wolnościowy, dający wolną wolę w wyborze, a paternalistyczny to taki, który jednak sprawia, żeby tak ustawić możliwość wyboru aby człowiek wybierał opcję lepszą dla siebie. Tu potrzebni są architekci wyboru, którzy tak ustawiają parametry wyboru, aby sprzyjały one dłuższemu i lepszemu życiu. W drugiej części książki autorzy przedstawiają kilka propozycji, jak system można ulepszyć.
- proponują zmiany w ułożeniu towarów w stołówkach szkolnych, aby dzieci jadły zdrowiej;
- uproszczeniu umów kredytowych, aby były łatwiejsze do porównania;
- wpisywanie się ludzi uzależnionych od hazardu na listy zakazu dostępu, malowanie paznokci specjalnym lakierem przeciw obgryzaniu;
- tak malowaniu pasów na jezdni, żeby zachodziło złudzenie optyczne, że kierowca jedzie za szybko – w miejscach niebezpiecznych
- zmian w prawie emerytalnym
Interesującą częścią publikacji jest przedstawienie „opcji domyślnej”. Występuje ona w wielu sprawach, które dotyczą naszej codzienności. Poczynając od ustawieniu telefonu, poczty elektronicznej, telewizora aż do takich jak wybór funduszu emerytalnego czy kredytu mieszkaniowego. Jak ważna jest opcja domyślna to możemy zobaczyć na przykładzie wyboru między OFE a ZUS, czy zapisywania się do PKK. W takich sytuacjach architekci wyboru mogą doprowadzić do działania na szkodę lub sukces użytkownika.
Książkę czyta się szybko, miło i jest wciągająca. Wiele w niej żartów i anegdot. Warto poświęcić na tą lekturę czas. A najlepszą rekomendacją niech będzie:
Jak często czytasz książkę, która jest zarówno ważna, jak i zabawna, zarówno praktyczna, jak i głęboka? Ten klejnot wśród książek przedstawia najlepszy pomysł, jaki wydała ekonomia behawioralna. Dzięki niej nasze decyzje będą bardziej trafne, a świat stanie się lepszym miejscem”.
Daniel Kahneman, laureat Nagrody Nobla z ekonomii
Tytuł: „Impuls. Jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia”
Autor: Richard Thaler, Cass Sunstein
Liczba stron: 340
Wydawnictwo: Wydawnictwo Zysk i Spółka
